در یخچال فریزر، قطعه‌ای کوچک اما حیاتی به نام رله استارت تعبیه شده است. این رله نقشی کلیدی در تضمین عملکرد صحیح یخچال شما ایفا می‌کند و بدون آن، سیستم سرمایش یخچال فلج خواهد شد. در این مقاله از نمایندگی تعمیرات ویرپول ، به بررسی جامع رله استارت یخچال، وظایف آن، علائم خرابی و علل احتمالی آن می‌پردازیم.
رله استارت چیست؟
رله استارت، که به عنوان رله اورلود نیز شناخته می‌شود، یک قطعه الکترومکانیکی کوچک است که در مدار کمپرسور یخچال قرار دارد. وظیفه اصلی این رله، کنترل فرآیند روشن و خاموش شدن کمپرسور است. به عبارت دیگر، رله استارت به عنوان یک سوئیچ برق عمل می کند و با قطع و وصل جریان برق، به کمپرسور فرمان شروع و توقف کار را می‌دهد.
وظایف رله استارت:
- کنترل ولتاژ: رله استارت ولتاژ ورودی به کمپرسور را کنترل می‌کند و از آسیب دیدن آن در اثر نوسانات ولتاژ برق محافظت می‌کند.
- حفاظت از موتور: رله استارت در برابر اضافه بار و جریان بیش از حد از موتور کمپرسور محافظت می‌کند.
- راه‌اندازی کمپرسور: رله استارت با ایجاد یک جریان اولیه بالا، کمپرسور را راه‌اندازی می‌کند.
علائم خرابی رله استارت
خرابی رله استارت می تواند منجر به بروز مشکلاتی در عملکرد یخچال شود، از جمله:
عدم روشن شدن یخچال
اگر رله استارت خراب شده باشد، کمپرسور یخچال روشن نمی شود و در نتیجه یخچال خنک نخواهد شد. در این حالت، شما هیچ صدایی از یخچال نخواهید شنید و دمای داخل یخچال به تدریج افزایش می یابد.
روشن و خاموش شدن مکرر یخچال
اگر رله استارت ضعیف شده باشد، ممکن است کمپرسور به طور مکرر روشن و خاموش شود. این امر می تواند باعث نوسانات دمایی در داخل یخچال و فاسد شدن مواد غذایی شود.
صدای غیر عادی از یخچال
در صورت خرابی رله استارت، ممکن است صدای تق تق یا صدای کلیک از یخچال به گوش برسد. این صدا ناشی از تلاش رله برای روشن کردن کمپرسور است.
یخ زدن بیش از حد مواد غذایی
اگر رله استارت به درستی کار نکند، ممکن است کمپرسور بیش از حد لازم کار کند و منجر به یخ زدن بیش از حد مواد غذایی در داخل یخچال شود.
علل خرابی رله استارت یخچال
- بار اضافی: اگر یخچال بیش از حد پر شود و یا موتور آن ضعیف باشد، رله استارت ممکن است تحت بار اضافی قرار گرفته و خراب شود.
- مشکلات برقی: نوسانات برق و اتصالات کوتاه می تواند به رله استارت آسیب برساند.
- گرمای بیش از حد: گرمای بیش از حد داخل یخچال می تواند به رله استارت آسیب برساند.
- ساییدگی و پارگی: با گذشت زمان و استفاده ی مداوم، رله استارت ممکن است فرسوده شده و خراب شود.
تست رله استارت
تست رله استارت برای اطمینان از عملکرد صحیح آن و جلوگیری از خرابی موتور ضروری است.
روش های تست رله استارت:
روش اول: تست بصری و فیزیکی:
- یخچال را از برق جدا کنید.
- محل رله استارت را پیدا کنید. رله استارت معمولاً در کنار کمپرسور یخچال قرار دارد.
- رله استارت را به دقت بررسی کنید. به دنبال علائمی از خوردگی، زنگ زدگی، یا آسیب فیزیکی باشید.
- پایه های رله را بررسی کنید. پایه های رله باید تمیز و عاری از هرگونه آلودگی باشند.
- رله را تکان دهید. اگر از داخل رله صدای تق تق شنیدید، احتمالاً خراب شده است.
روش دوم: تست با اهم متر
- یک اهم متر تهیه کنید.
- سیم های اهم متر را به پایه های رله وصل کنید.
- مقاومت بین پایه های رله را اندازه گیری کنید.
- مقادیر اندازه گیری شده را با مقادیر مشخص شده در دفترچه راهنمای یخچال خود مقایسه کنید.
نکات مهم:
- قبل از انجام هرگونه تست، حتماً یخچال را از برق جدا کنید.
- اگر در انجام تست ها مهارت کافی ندارید، از یک تکنسین یخچال کمک بگیرید.
- در صورت خرابی رله استارت، باید آن را با یک رله جدید تعویض کنید.
تعویض رله استارت یخچال
در ادامه این محتوا، به مراحل تعویض رله استارت یخچال خواهیم پرداخت.
ابزار و لوازم مورد نیاز:
- پیچ گوشتی دوسو
- پیچ گوشتی چهارسو
- آچار
- مولتی متر
- رله استارت جدید (متناسب با مدل یخچال)
- یخچال را از برق جدا کنید:
قبل از هر کاری، یخچال را از برق جدا کنید. این کار برای جلوگیری از برق گرفتگی و آسیب به تجهیزات ضروری است.
- محل رله استارت را پیدا کنید:
رله استارت معمولاً در قسمت پایین یخچال، در نزدیکی کمپرسور قرار دارد. برای پیدا کردن آن، می توانید به دفترچه راهنمای یخچال خود مراجعه کنید.
- رله استارت را جدا کنید:
با استفاده از پیچ گوشتی دوسو، قاب رله استارت را جدا کنید. سپس، سیم های متصل به رله را با دقت جدا کنید. به خاطر داشته باشید که محل اتصال هر سیم را به خاطر بسپارید تا در هنگام نصب رله جدید مشکلی پیش نیاید.
- رله استارت را تست کنید:
با استفاده از مولتی متر، می توانید رله استارت را تست کنید. برای این کار، مولتی متر را روی حالت اهم متر قرار داده و بین پایه های ترمینال رله تست کنید. اگر رله سالم باشد، باید مقاومت بین پایه ها وجود داشته باشد.
- رله استارت جدید را نصب کنید:
رله استارت جدید را در جای خود قرار داده و سیم ها را به محل اتصال خود وصل کنید. به یاد داشته باشید که سیم ها را به درستی وصل کنید تا از بروز مشکل جلوگیری شود.
- قاب رله استارت را ببندید :
با استفاده از پیچ گوشتی دوسو، قاب رله استارت را ببندید.
- یخچال را به برق وصل کنید:
یخچال را به برق وصل کرده و عملکرد آن را بررسی کنید. اگر یخچال به درستی کار می کند، به این معنی است که تعویض رله استارت با موفقیت انجام شده است.
جمع‌بندی:
رله استارت یخچال قطعه‌ای کوچک اما مهم است که نقش حیاتی در عملکرد یخچال دارد. خرابی رله استارت می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در عملکرد یخچال شود. با آگاهی از علائم خرابی رله استارت و علل آن، می‌توانید در صورت بروز مشکل، به موقع برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کنید.
سوالات متداول
آیا رله استارت قابل تعمیر است یا باید تعویض شود؟
خرابی‌های ساده مانند قطع شدن سیم‌ها یا اتصالات نامناسب می‌توانند توسط تعمیرکاران تعمیر شوند. اما در مواردی که خرابی در قطعات داخلی رله استارت رخ داده باشد، معمولاً نیاز به تعویض آن است.
آیا خرابی رله استارت می‌تواند به بخش‌های دیگر یخچال آسیب برساند؟
بله، خرابی رله استارت یخچال می‌تواند به بخش‌های دیگر یخچال آسیب برساند. به همین دلیل، در صورتی که خرابی رله استارت مشاهده می‌شود، بهتر است آن را به زودی تعمیر یا تعویض کرده تا از آسیب‌رسانی به بخش‌های دیگر یخچال جلوگیری شود.
آیا خرابی رله استارت باعث توقف کامل یخچال می‌شود؟
اگر رله استارت خراب شود یا عملکرد صحیحی نداشته باشد، ممکن است موتور فن کمپرسور یخچال به درستی راه‌اندازی نشود و توقف کامل یخچال رخ دهد.
